Życie z cierpieniem


Doskwierający ból. Wielorakie cierpienie. Od interpretacji tego egzystencjalnego doświadczenia zależy obraz naszej relacji z Jezusem i z drugim człowiekiem. Można wyróżnić trzy zasadnicze postawy, które spotykamy w codzienności życia.

W pierwszym przypadku dominuje manichejska wizja świata. Zło i cierpienie postrzegane są jako potężna siła, która wysuwa się na pierwszy plan. Wówczas zdecydowana część codziennych wypowiedzi to narzekanie i ubolewanie nad doznanymi krzywdami. Cierpienie staje się materiałem, który pozwala kontemplować wszechobecność beznadziei i tragicznych absurdów. Historia Jezusa kończy się na Krzyżu i grobie; Zmartwychwstanie nie jest brane pod uwagę. Prawda o istnieniu Wszechmocnego Boga, który jako Miłość zwycięża śmierć, zostaje zanegowana.

W drugim przypadku Bóg postrzegany jest jako gwarant  „zwycięskiej rzeczywistości”, w której nie ma już żadnych bólów i tragedii. W zamian za obranie Bożej drogi człowiek  oczekuje odpłaty w postaci bezproblemowego życia. W tej optyce, wiara przestawiana jest często na zasadzie reklamy idealnych produktów. Uwierz, a twoja twarz będzie nieustannie tryskać radością życia! Taki Bóg jest początkowo bardzo atrakcyjną ofertą. Jezus ukazywany jest jako Bóg, którego w żaden sposób nie dotyka ostrze cierpienia. Przy takim podejściu, z pewnością pozytywem jest świadomość obecności Jezusa, który jest Bogiem. Wszak dla wielu Jezus kompletnie nie istnieje lub postrzegany  jest tylko jako co najwyżej wysoce szlachetny człowiek. Niestety, wielką słabością jest tutaj typowo ludzka wizja boskości. W obrazie Boskiego Mesjasza nie ma miejsca na ludzką  słabość i podatność na zabójcze ciosy.

Takie rozumienie wyraziście można dostrzec u Piotra w czasie rozmowy z Jezusem w okolicach Cezarei Filipowej (por. Mt 16, 13-23). Piotr entuzjastycznie i trafnie określa tożsamość Jezusa: „Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego”. Za to stwierdzenie uzyskuje od Mistrza słowa pochwały: „błogosławiony jesteś, Szymonie”. Ale za chwilę ton rozmowy ulega radykalnej zmianie. Po słowach pochwały następuje ostra reprymenda: „Zejdź Mi z oczu, szatanie! Jesteś Mi zawadą, bo nie myślisz o  tym, co Boże, ale o tym, co ludzkie”. Dlaczego Jezus tak nagle zmienił ton i zdecydowanie zareagował? Odpowiedź jest prosta.  Piotr nie chciał przyjąć prawdy, że Jezus jako Bóg będzie wiele cierpiał i zostanie nawet zabity. Taka postawa nie była miłością do żywego Jezusa, ale egoizmem skoncentrowanym na własnym ideale boskości. Na szczęście, Piotr przeformułował potem swoją wizję. Niestety, wielu ludzi tego nie czyni. W konsekwencji ich wcześniejszy zachwyt nad Jezusem przeobraża się w obojętność, a nawet wrogość. Podobnie z ludźmi: wcześniej uwielbiani, stają się potem pogardzanymi.

Wreszcie dochodzimy do sposobu przeżywania życia, który jako jedyny odzwierciedla chrześcijańską prawdę o Bogu i człowieku. Tym razem istnienie cierpienia lub jego brak nie odgrywa istotnej roli. Najważniejsze staje się przyjęcie tego, co życie konkretnie przynosi. Nie ma tu koncentracji na cierpieniu ani panicznej ucieczki przed nim. Pierwszą reakcją na zaistniałe cierpienie staje się jego pokorne przyjęcie. W ten sposób otwieramy serce na obecność prawdziwego Jezusa, który jest Bogiem cierpiącym. W rozmowie z Szymonem Piotrem Jezus jasno ukazuje swoją tożsamość. Potwierdza, że jest Boskim Mesjaszem, czyli Zbawicielem. Zarazem bez ogródek zapowiada, że będzie musiał „wiele cierpieć… że będzie zabity i trzeciego dnia zmartwychwstanie”.  

Oto światło dla każdego, kto pragnie na zawsze związać swe życie z Jezusem. Nie można koncentrować się na cierpieniu bez Boga. Nie można oczekiwać od  Boga, że usunie z drogi naszego życia cierpienie. Jezus zaprasza nas do jednoczesnego przyjmowania wiecznego Boga i czasowego cierpienia. Jeśli to zaproszenie przyjmiemy, wówczas w Duchu Świętym doświadczymy żywej współobecności Jezusa. Idąc z Jezusem, poprzez doświadczane  cierpienie i śmierć dotrzemy ostatecznie do radości Zmartwychwstania.

7 sierpnia 2014 (Mt 16, 13-23)